Ah, bayramlar... Bu özel günlerde evlerimiz mis gibi kokularla dolup taşar. Misafirler gelir, çocukların gözleri parlar ve tabii ki en önemlisi, mutfaklarımızda şerbetli tatlılar pişer. Şerbetli tatlılar, bayramların vazgeçilmez bir parçasıdır. Onlar olmadan bayram sofralarımız eksik kalır. Tatlıların her lokmasında; annelerimizin, anneannelerimizin ve daha da öncesinin emeğini, sevgisini ve ustalığını bulabiliriz. Bu blog yazısında, bu eşsiz tatların peşine düşeceğiz. En güzel şerbetli tatlı tariflerini bulacak, onların tarihçesini öğrenecek ve belki de yeni favori tatlımızı keşfedeceğiz.
Baklavanın Tarihi ve Eşsiz Lezzeti
Baklavanın geçmişi üzerine yapılan araştırmalar, bu tatlıyı ilk olarak 8. yüzyılda Abbasilerin saray mutfaklarında gördüğümüzü söylüyor. Bu süre zarfında baklava, özellikle bayramlarda ve özel günlerde servis edilen bir tatlıydı. Ancak baklavanın bugünkü halini alması, Osmanlı İmparatorluğu dönemine denk gelir. Saray mutfağının en gözde tatlılarından biri olan baklava, aynı zamanda sultanların ve yüksek rütbeli devlet adamlarının da favorisiydi. Bugün bile, baklava hala Türkiye ve Orta Doğuda en çok sevilen ve tüketilen tatlılardan biridir. Baklavanın eşsiz lezzetinin sırrı, tabii ki onun yapım aşamasında gizlidir. Bu tatlıyı diğerlerinden ayıran en önemli özellik, incecik açılan hamuru ve arasına serpiştirilen bolca ceviz ya da fıstıktır. Ancak baklavanın asıl sırrı, belki de onun şerbetidir. Şerbet, su ve şekeri karıştırarak elde edilir. Ancak burada önemli olan, şeker ve suyun oranı ve kaynatma süresidir. Şerbet ne çok koyu, ne de çok sulu olmalıdır.
Baklava Tarifi Malzemeler:
● 1 paket yufka
● 2 bardak ceviz
● 200 gr tereyağı
● 2 bardak şeker
● 2 bardak su
● Yarım limon suyu
Yapılışı:
● Şeker ve suyu kaynatın, limon suyu ekleyip ocaktan alın.
● Tereyağını eritin.
● Yufkaların yarısını tepsiye serip, her katına tereyağı sürün.
● Cevizi serpin.
● Kalan yufkaları da serip tereyağı sürün.
● Dilimleyin ve kalan tereyağını dökün.
● 180 derecede kızarana kadar pişirin.
● Sıcak baklavaya soğuk şerbeti dökün.
● Şerbeti çekmesi için bekletin.
Şekerpare: Şerbetli Tatlıların Prensesi
Şekerpare, adı üzerinde parça şekeri anlamına gelen ve tatlı krallığının prensesi olan bir lezzettir. Osmanlı mutfağının vazgeçilmezlerinden biri olan şekerpare un, irmik, yumurta ve şekerin mükemmel birleşimiyle oluşan hamurun, badem veya fındıkla süslenip, fırında altın sarısı bir renk alana kadar pişirilmesiyle hazırlanır. Ancak asıl büyü, piştikten sonra üzerine dökülen soğuk şerbetle başlar. Şerbetini içine çeken şekerpare, hem hafif hem de oldukça lezzetli bir tatlı haline gelir. Şekerpare, Türk mutfağındaki diğer şerbetli tatlılardan farklı olarak, daha yumuşak ve daha az şerbetli bir yapıya sahiptir. Bu da onu diğer şerbetli tatlılara göre daha hafif kılar. İçerdiği badem veya fındık, tatlıya ayrı bir lezzet katarken, aynı zamanda besleyici değerini de arttırır. Şekerparesiz bir bayram düşünülemeyeceği gibi, özel günlerde de sıklıkla tercih edilen bir tatlıdır. Her ne kadar yapımı biraz zahmetli olsa da, sonunda ortaya çıkan lezzet, tüm zahmete değer. Şekerpare, tatlı severler için vazgeçilmez bir lezzettir.
Şekerpare Tarifi Malzemeler:
● 125 gr margarin
● 1 çay bardağı sıvı yağ
● 1 çay bardağı yoğurt
● 1 yumurta
● 1 paket kabartma tozu
● 1 paket vanilin
● Aldığı kadar un
● Şerbet için: 3 su bardağı şeker, 3.5 su bardağı su, birkaç damla limon suyu
Yapılışı:
● Margarin, sıvı yağ, yoğurt ve yumurtayı karıştırın.
● Kabartma tozu, vanilin ve unu ekleyip hamur yapın.
● Hamurdan parçalar alıp tepsiye dizin.
● 180 derecede üzeri kızarana kadar pişirin.
● Şeker, su ve limon suyunu kaynatıp soğutun.
● Fırından çıkan sıcak şekerparenin üzerine soğuk şerbeti dökün.
● Şerbeti çekmesi için bekletin.
Revaninin Yumuşacık Dünyası
Revaninin adı belki de çoğu tatlıdan daha az duyulmuştur, ancak lezzeti kesinlikle unutulmazdır. Revani, Türk mutfağının en eski ve en sevilen tatlılarından biridir. Un, irmik ve yoğurdun karışımından oluşan hamuru, fırında pişirildikten sonra üzerine şerbet dökülerek hazırlanır. Bu basit malzemelerle hazırlanan revani, yumuşacık dokusu ve hafif şerbetli tadıyla damaklarda iz bırakır. Revani yapısının yumuşaklığı ve şerbetin hafifliği sayesinde oldukça hafif bir tatlıdır. Aynı zamanda revani, içerdiği yoğurt sayesinde diğer tatlılara göre daha besleyicidir. Özellikle yaz aylarında tercih edilen revani, soğuk servis edildiğinde çok daha lezzetlidir. Üstelik revani, diğer şerbetli tatlılara kıyasla daha az şeker içerir, bu da onu daha sağlıklı bir seçenek haline getirir. Her ne kadar revani adı daha az bilinen bir tatlı olsa da, bir kez denendiğinde unutulmaz bir lezzet olduğu kesindir.
Revani Tarifi Malzemeler:
● 3 yumurta
● 1 su bardağı şeker
● 1 su bardağı irmik
● 1 su bardağı yoğurt
● 1 su bardağı un
● 1 paket kabartma tozu
● 1 paket vanilin
● Şerbet için: 3 su bardağı şeker, 3.5 su bardağı su
Yapılışı:
● Yumurta ve şekeri çırpın.
● İrmik, yoğurt, un, kabartma tozu ve vanilini ekleyip karıştırın.
● Karışımı yağlanmış tepsiye dökün.
● 180 derecede üzeri kızarana kadar pişirin.
● Şeker ve suyu kaynatıp soğutun.
● Fırından çıkan sıcak revaninin üzerine soğuk şerbeti dökün.
● Şerbeti çekmesi için bekletin.
Kadayıfın Çıtır Çıtır Sırrı
Kadayıf, Osmanlı mutfağının en sevilen tatlılarından biridir ve günümüzde de popülerliğini korumaktadır. İnce ince çekilmiş hamur ipliklerinin, yağda kızartılıp şerbetle buluşmasının ardından ortaya çıkan bu eşsiz lezzet, tatlının en çıtır haliyle tanışmak isteyenler için vazgeçilmezdir. Kadayıfın çıtır çıtır olmasının sırrı, hamurun kıvamında ve kızartma süresinde gizlidir. Ayrıca kadayıfın içine konulan ceviz, fındık veya kaymak gibi malzemeler de tatlıya farklı bir boyut kazandırır. Kadayıf yapımı belki de diğer tatlılara göre daha zor görünebilir ancak aslında öyle değildir. Öncelikle kadayıfın hamuru doğru bir şekilde açılmalı ve ince ince çekilmelidir. Sonrasında yağda kızartılırken çok dikkatli olunmalıdır çünkü kadayıfın çıtır olabilmesi için yağın sıcaklığı ve kızartma süresi çok önemlidir. Son olarak ise tatlıya eklenen şerbetin kıvamı ve miktarı da kadayıfın lezzetini belirler. Şerbet çok fazla olursa tatlı hamur olur, az olursa da kadayıf çıtır olmaz. Bu nedenle kadayıf yaparken bu detaylara dikkat etmek gerekir. Ancak tüm bu zorluklara rağmen kadayıfın lezzeti, emeğinize değecektir.
Kadayıf Tarifi Malzemeler:
● 500 gr tel kadayıf
● 200 gr tereyağı
● 1 su bardağı dövülmüş ceviz
● Şerbet için: 3 su bardağı şeker, 3.5 su bardağı su, birkaç damla limon suyu
Yapılışı:
● Kadayıfı tereyağında kızartın.
● Yarısını tepsiye yayıp, üzerine ceviz serpin.
● Kalan kadayıfı üzerine yayın.
● 180 derecede üzeri kızarana kadar pişirin.
● Şeker, su ve limon suyunu kaynatıp soğutun.
● Fırından çıkan sıcak kadayıfın üzerine soğuk şerbeti dökün.
● Şerbeti çekmesi için bekletin.
Lokma Tatlısı: Minik Ama Etkili
Lokma tatlısı, Osmanlı mutfağının en köklü ve sevilen tatlılarından biridir. İsmi, Arapçada lokum anlamına gelen lokm kelimesinden türetilmiştir. Lokma tatlısı, hamurun küçük parçalar halinde kızartılması ve ardından şerbetle buluşmasıyla elde edilir. Bu minik lezzet bombaları, adeta ağızda dağılarak damaklarda unutulmaz bir tat bırakır. Lokma tatlısının yapımı oldukça basittir ve malzemeleri de her evde bulunabilecek türdendir. Ancak lokmanın lezzetini belirleyen en önemli faktör, şerbetin kıvamıdır. Şerbet ne çok sulu ne de çok yoğun olmalıdır. Ayrıca lokmaların kızartıldığı yağın kalitesi ve sıcaklığı da büyük önem taşır. Yağın çok sıcak olması lokmaların içinin çiğ kalmasına, az sıcak olması ise lokmaların yağı emerek ağızda hoş olmayan bir his bırakmasına neden olur. Bu yüzden lokma tatlısı yaparken bu detaylara dikkat etmek gerekir. Unutmayın, lokma tatlısı minik ama etkilidir!
Lokma Tarifi Malzemeler:
● 1 su bardağı sıcak su
● 1 su bardağı sıcak süt
● 1 yemek kaşığı toz şeker
● 1 paket instant maya
● Aldığı kadar un
● Şerbet için: 3 su bardağı şeker, 3.5 su bardağı su, birkaç damla limon suyu
Yapılışı:
● Sıcak su, süt, şeker ve mayayı karıştırın.
● Unu ekleyip hamur yapın.
● Hamuru 1 saat mayalandırın.
● Hamurdan parçalar koparıp kızgın yağda kızartın.
● Şeker, su ve limon suyunu kaynatıp soğutun.
● Kızaran lokmaların üzerine soğuk şerbeti dökün.
● Şerbeti çekmesi için bekletin. Afiyet olsun!
Bu blog yazısında, bu eşsiz bayram tatlarının peşine düştük ve en güzel şerbetli tatlı tariflerini bulduk. Umarız ki siz de bu tatlıları yaparken ve yerken, onların içindeki tarihçeyi, emeği ve sevgiyi hissedersiniz. Bayram sofralarınızın ve kalplerinizin daima dolu olması dileğiyle… Şimdiden iyi bayramlar!